Ongrondwettelijke particratie kost al gauw 1.4 mrd
04-05-2018 — De Nederlandse democratie wordt voortdurend met voeten getreden. Oorspronkelijk stond in de grondwet dat volksvertegenwoordigers moesten stemmen zonder last en ruggespraak.
Stemmen zonder last (d.w.z. zonder opdracht) betekent dat een volksvertegenwoordiger zich niet mag laten opdragen in een stemming een bepaald standpunt in te nemen. De vertegenwoordiger moet op basis van eigen inzicht en overtuiging een oordeel vellen. (Bron: Google)
Dankzij een verstikkende fractiediscipline blijft van dit grondwetbeginsel helemaal niets over. Sterker nog: Partijleiders Buma, Pechtold en Segers gaven er de voorkeur aan, of werden zwaar onder druk gezet geen bewindspersoon te worden maar fractievoorzitter te blijven. Dit om de eigen Kamerleden in het gareel te houden en zo de minimale coalitiemeerderheid te waarborgen. Eigen inzicht en overtuiging wordt niet gewaardeerd en dus niet getolereerd.
Stemmen zonder ruggespraak betekent dat men het recht heeft een besluit te nemen zonder daarover eerst met iemand uit de achterban overleg te plegen. (Bron: Google)
De gedachte achter de verplichting te stemmen zonder last of ruggespraak is dat een Nederlands volksvertegenwoordiger bij het komen tot zijn standpunten zich niet dient te laten leiden door deelbelangen, maar door het algemeen belang.
Helaas prevaleert het partijbelang regelmatig boven het algemeen belang.
Bovendien wordt de besluitvorming versneld doordat leden zich hebben verplicht niet eerst overleg te voeren met anderen voordat zij hun stem uitbrengen.
Deze opvatting werd in de Nederlandse wet vastgelegd omdat ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden de afgevaardigden naar de verschillende Statenvergaderingen juist wel stemden met last en ruggespraak. Dit betekende dat voor ieder besluit de afgevaardigden opnieuw naar hun opdrachtgevers dienden te gaan. Met name in Friesland met zijn elf steden en dertig grietenijen kon dit tot spreekwoordelijke traagheid leiden: 'op zijn elf-en-dertigst'. Nog aan het eind van de 19e eeuw was een afgevaardigde uit het district Appingedam twee dagen onderweg om in Den Haag te komen. Door de verplichting zonder last of ruggespraak te stemmen, dienden de volksvertegenwoordigers direct een besluit te nemen en zo konden de Staten-Generaal en de Provinciale Staten in het Koninkrijk der Nederlanden slagvaardiger optreden dan hun voorgangers onder de Republiek.
Deze argumenten gelden niet meer dankzij de moderne snelle communicatiemogelijkheden. Nu is het technisch heel simpel mogelijk om juist wel met de eigen achterband te overleggen middels mini-referenda.
De hedendaagse politieke cultuur met haar politieke partijen, met hun politieke beginselverklaringen en programma's en hun soms strikte fractiediscipline, alsmede de binding aan een regeringsakkoord van de coalitiepartijen, lijkt dit beginsel tot een wassen neus te hebben gemaakt.
Tegenwoordig is het beginsel de leden stemmen zonder last opgenomen in de Nederlandse Grondwet onder art. 67 lid 3. Leden stemmen zonder ruggespraak was een voorschrift vastgelegd in artikel 140 van de Grondwet van 1815 en werd in 1983 uit de Grondwet geschrapt om niet de indruk te wekken dat Kamerleden niet met hun partij of anderen mochten overleggen.
Toetsen we de coalitie-beslissing om buitenlandse aandeelhouders geen belasting meer te laten betalen over hun dividenduitkering aan de huidige grondwet, dan is de conclusie dat de beslissing ongrondwettelijk is die de staat jaarlijks minimaal 1,4 miljard euro gaat kosten.
Zouden alle partijen in de Tweede Kamer het AS principe hebben omarmd, dan zou deze regeling er zo goed als zeker niet zijn gekomen. Maar waarschijnlijk ook niet als de grondwettelijke regel strikt was toegepast. Hoogstwaarschijnlijk zou tijdens de stemming meer dan 1 coalitie-Kamerlid hebben tegengestemd.
En vervolgens zou waarschijnlijk die 1,4 mrd. een betere bestemming hebben gekregen. Te denken valt aan de zorg, het onderwijs en/of de veiligheid.
Reacties
Nog geen reacties op dit bericht.
Plaats een reactie
Recente artikelen
- Stop met demonstreren, 08-12-2024
- Democratie Rusland, VS en Nederland, 02-12-2024
- Aanpak mis- en desinformatie (reactie op Pointer), 03-11-2024